Çöküş ve Tüfek, Mikrop ve Çelik kitaplarının yazarı, Pulitzer Ödüllü Jared Diamond, yeni çıkardığı “Düne Kadar Dünya” kitabında dünyayı daha yaşanabilir bir yer hâline getirmek için eski toplumlardan ne öğrenebileceğimizi bize gösteriyor.
Fizik eğitimi almış bir coğrafya profesörü olan Diamond, kariyeri gibi kitaplarında da jeoloji, antropoloji, arkeoloji, ekoloji, biyoloji, coğrafya gibi birçok bilim dalından faydalanarak uygarlık tarihine önemli katkılar sağlıyor.
Günümüzde sahip olduğumuz havayolu ulaşımından, telekomünikasyona, belediyecilik hizmetlerinden hastane hizmetlerine, modern dünyanın bizlere sunduğu imkânların dünyanın var oluşundan bu yana elde edilmiş önemli olanaklar olduğunu biliyoruz. Oysa insanlık yaklaşık altı milyon yıllık varoluş sürecinde bu kavramlara sahip değildi. Bugün bulunduğumuz yerden bakıldığında ilkel atalarımızla aramızda olan farklılık uçurumunu, geleneksel yaşam biçimlerini büyük ölçüde koruyan toplumlara bakarak bir oranda anlamamız mümkündür.
Yeni Gine’nin dağlık kesimlerinde yaşantısını sürdüren bu tür toplumları incelediğimizde, evrim süreciyle kıyaslandığında bizi bugüne getiren değişimlerin aslında dün yaşandığını ve biz modern çağın insanlarının çoğu zaman modern durumdan ziyade geleneksele daha kolay uyum sağlayan bedenlere ve sosyal uygulamalara sahip olduğumuzu fark ediyoruz.
Düne Kadar Dünya kitabında, Pasifik Adalarının yanı sıra Amazon yerlileri, İnuitler, Kalahari San Halkları ve diğer eski toplumlar üzerindeki on yıllarca yıllık saha araştırmalarından yola çıkan Diamond, geleneksel yaşam tarzını devam ettiren toplulukları gerçekçi bir bakıç açısıyla ele alıyor. Geleneksel toplumların bizler gibi karşılaştığı çocuk yetiştirme, yaşlı bakımı, anlaşmazlıklar, risk yönetimi ve fiziksel sağlık sorunları gibi sorunlara nasıl çözümler getirdiklerini anlatıyor.
Giriş bölümünde Diamond, Yeni Gine’ye vardığı Port Moresby Havalimanı’ndaki andan itibaren başlayan kitabı 11 bölümden oluşmaktadır. Kitabın ilk bölümünde, geleneksel toplumların modern toplumlar gibi üzerlerinde yaşadıkları coğrafyanın sınırlarının var olup olmadığını, bu sınırların nasıl oluştuğunu, özgürce seyahat edip edemediklerini, dost-düşman kavramlarının tanımları gibi konular hakkında bilgiler veriyor. Böylece anlamaya çalışacağımız toplumun sınırları çizilmiş oluyor.
İkinci bölümde, geleneksel toplumların kendi aralarındaki anlaşmazlıklara nasıl çözümler bulduklarını anlatırken kullanılan çözümlerin modern dünyanın anlaşmazlıklarında kullanılan çözümlerle karşılaştırmasını yapıyor.
Üçüncü kısımda, çocukluk ve yaşılık dönemlerinde bakımın nasıl olduğu, nelere dikkat edildiği anlatılırken, kullanılan yöntemlerin bizim modern dünyamızda kullanabilip kullanamayacağımız merak konusu oluyor. Dördüncü bölümde, tehlikeler ve onlara verdikleri tepkiler, bunları nasıl anlamlandırdıkları anlatılıyor.
Beşinci kısımdan son kısıma kadar ise, insan yaşamının merkezinde ve modern zamana gelinceye dek inanılmaz değişime uğramış olan çok tartışmalı din, dil ve sağlık ile ilgili konulara değiniyor. Bu bölüm tehlikeler ve onların nasıl anlamlandırıldığının anlatıldığı bölümden sonra geliyor, çünkü geleneksel toplumların başlarına gelen tehlikelere, kötüklere karşı bir duyarlılık içerisinde olması, dinin kökenine de katkıda bulunmuş olabilir.
Sonuç bölümünde ise yolculuk tamamlanıyor ve Diamond, Yeni Gine’den Los Angeles Havalimanı’na geldiğinde, Yeni Gine ve Los Angeles ormanları arasındaki çarpıcı farklılığa rağmen dünün dünyasının bugünün bedenimizde ve toplumlarımızda yaşadığını fark ediyor. (Tanıtım Bülteni)
Düne Kadar Dünya - Eski Toplumlardan Ne Öğrenebiliriz?
Jared Diamond
Yayıncı: Akılçelen Kitaplar
ISBN: 9786055381554
Sayfa Sayısı: 696